İngilizce Tekstil Terimleri ve Türkçe Açıklamaları

Tekstil ve konfeksiyon sektöründe çalışanların en büyük sıkıntılarından birisi İngilizce terimlerdir. İngilizce terimlerin Türkçe anlamlarını biliyorsanız meslekte bir adım öndesiniz demektir. Birçok tekstil ve konfeksiyon çalışanı  mesleğe çıraklıktan başladığı için İngilizce eğitimi almaz. Bu yüzden iş sırasında karşılaştığı bazı İngilizce kelimelerin Türkçe'de anlamını bilmek ister. İşte sizler için çok geniş kapsamlı bir İngilizce tekstil terimleri sözlüğü paylaşıyoruz. Alfabetik sıraya göre tekstilde kullanılan İngilizce terimlerin Türkçe anlamları listemize başlayalım...

A

A jour fabric: Ajurlu dokuma, ajurlu kumaş. 
Abated: azaltılmış,kısılmış. 
Abdominal belt (cummerband): kuşak. 
Abdominal dart (belly dart): karın pensi. 
Abrade, to: aşındırma. 
Abrasion: Aşındırma, taşlama. Kumaşın boyama sırasında birbirine sürtünmesiyle giyside kullanılmışlık görüntüsüne neden olan etki. Bazı durumlarda bu arzu edilen bir etkiyken, çoğu halde bu etkinin en aza indirilmesi için çaba harcanır. 
Abrasion mark: Aşınma izi. 
Abrasion resistance: aşınma direnci, aşınma dayanımı. 
Abrasion resistant: sürtünmeye dayanıklı. 
Abrasion test, wear and tear test: aşınma testi. 
Absolute humidity: Havanın mutlak nemi, mutlak rutubet, mutlak nem oranı. 
Absorb oil (to): Yağ emmek. 
Absorbent cotton: Hidrofil pamuk, sıvı çekici pamuk, emici pamuk. 
Absorbing capacity: çekme kapasitesi. 
Absorption: absorpsiyon (emiş). 
Accessories: aksesuarlar. 
Accessories and sub-industry products: Aksesuarlar ve yan sanayi ürünleri. 
Acetate: asetat (sentetik bir kumaş türü). 
Acetate fibre: asetat elyaf. 
Acid: asit. 
Acrylic: Akrilik. 
Adhesive bonding: yapıştırma. 
Adhesive label: yapışkan etiket. 
Adhesive mesh: yapışkan örme. 
Adhesive power: yapışkanlık gücü. 
Adhesive tape: yapışkan şerit. 
Adjustable cam bit: Ayarlanabilir kam parçası, ayarlanabilir eksantrik parçası. 
Adjusting arm: Ayar kolu, reglaj kolu. 
Affinity: afinite (boya alabilirlik). 
After-bleaching: ağartma sonrası. 
After-treatment: son işlem, finishing. 
After-welt (knitting): Sonradan örülmüş kenar şeridi (örme). 

After-welt (stocking): Sonradan süsleme (kadın çorabı ile ilgili).
Amphoteric: Amfoterik. Kimyasal maddenin alkali Ph ortamında noniyonik olma ve Ph abit tarafına doğru azaldığına katyonik hale gelmesi özelliği.
Anionic compound: Aniyonik bileşim. Doğası itibarıyle pozitif elektrik yüklü olan ve benzer yüklü ya da noniyonik bileşenlerle karışan madde.
Antimigrant: Boyama işlemi sırasında boyanın dağılmasını engellemek amacıyla işleme katılan kimyasal madde.

B

Back batch / Half moon: Yakanın arkasında marka etiketinin dikişini gizlemek için kullanılan yarımay şeklindeki kumaş parçası. 

Baseball neck: V tipli patlı yaka.
Batch label: Parti etiketi.
Bathrope: Bornoz.
Bermuda: Dizaltı şort.
Bike short: Dar bisiklet şortu.
Binder: Pigmenti başka bir şeye bağlayan akrilik bileşen türü.
Bleeding: Rengin istenmeyen yer ve bölgelere yayılması. Bu durum, özellikle boyanın kumaşın asılarak kurutulduğu ve su bazlı uygulamalarda ciddi sorun yaratır. Boya banyosuna ya da baskı mürekkebine dağılmayı engelleyici madde katılmasıyla sorun ortadan kalkar.
Blouse: Bluz.
Boat neck: Kayık yaka.
Bouqle Yarn: Embrodery nakış.
Boxer: Boksör şortu.
Brass snaps: Prinç malzemeden yapılmış sarı çıt çıt.
Breeches: Jokey pantolonu.
Button: Düğme.
Button down: Düğmeleri aşağıda.
Button fly: Düğmeli pat.
Button up: Düğmeleri yukarıda. 

C

Canvas slack: Gündelik pantolon.
Capri: Baldırı saran diz altı pantolon.
Carcinogen: Kanserojen bileşen. Uygun şekilde uygulanılması gerekir. Pek çok tekstil ürünü, kaserojen bir madde olan formaldehid üretir. 

Cardigan: Hırka, örgü ceket.
Care label: Bakım etiketi.
Catalyst: Katalizör. Akrilik tipi bileşenlere çapraz bağlanma sürecini hızlandırmak amacıyla eklenen madde.
Cationic: Katyonik. Negatif yüklü ve noniyonik bileşenlerle karışan madde. Bu fark sayesinde pigment giysi boyaması büyük ölçüde kolaylaşmıştır.
Certified buying office (C.B.O): Yetkili satın alma ofisi.
Chainstitch: Zincir dikiş.
Channel Stitch: Kanal reçme.
Chest pocket: Göğüs cebi.
Claps: Toka, kopça (kemer vb.de kullanılan).
Cloth, fabric, material: Kumaş.
Clothings: Giysiler.
Collar: Yaka.
Collar Stand: Yaka ayağı.
Color fastness: Renk haslıkları.
Colorimeter: Renkölçer. Kalitekontrol amaçlı kullanılan ve tekstil renk değerlerini ölçmek için kullanılan alet.
Conventional fabric softeners: Konvansiyonel kumaş yumuşatıcılar. Boyama sürecinin sonunda uygulanan katyonik yumuşatıcı.
Cotton bib: Bebek önlüğü.
Cover-All: Omuzu kapalı iş elbisesi.
Covering Stitch: Reçme.
Crew Neck: Bisiklet yaka.
Crocking: Renk verme. İşlenmiş kumaşın basınç altında beyaz kumaşa bıraktığı renk miktarı.
Crockmeter: Kumaşın renk verme miktarını ölçen alet.
Cross-linking: Çapraz bağlanma. Akrilik tipi bileşenin kendisini hem pigmente hem de ana maddeye kalıcı bir şekilde bağlayarak renk atmanın önüne geçme özelliği. Bu işlem eskiden yüksek sıcaklık ve katalizör gerektirirdi, ancak yeni reçine bileşenleri aynı işlevi oda sıcaklığında gerçekleştirilen kuruma esnasında da yerine getiriyor.
Crossover V neck: Binmeli V yaka.
Cuff Links: Kol düğmesi.
Curing time: Renk atmanın maksimum düzeyde önüne geçilebilmesini sağlayan çapraz bağlanmanın tamamlanması için geçmesi gereken süre.

D

Density: Yoğunluk.
Direct dye: Doğrudan boyama. Elektrolit (tuz) ve sıcaklık uygulamasıyla selülozik fiberi kaplayan boya maddesi. Bu madde solmanın önüne geçilmesi için boyama sonrası bazı ek işlemler gerektirir.
Dirty product: Kirli ürün. Çevreye olumsuz etkisi bulunan ürün.
Discharge print: Ronyan baskı.
Dispersion: Dağılma. Renk verici madde ya da kimyasal maddenin kumaşta yayılma hızı.
Double chain stitch: Çift zincir dikiş.
Double over sized: Büyük beden.
Double over sized: İki beden büyük.
Double scope neck: Çift yönlü (U) oyuk.
Drawcord: Kordon.
Dry clean only: Sadece kuru temizleme.
Dye bath: Boya banyosu. Kumaşın renk özelliklerini değiştirmek amacıyla konduğu sıvı çözelti.
Edgestich: Çima.
Elastic: Lastik.
Electrolyte: Boya banyosuna eklenen ve boya çözeltisindeki rengi sudan ayrıştırıp kumaşa yönelten bileşen ya da sıvı.
Engineered design: Tek renk jakarlı havlu.
Envelop skirt: Kruvaze etek.
Environ mentally safe: Çevre açısından güvenli.
Exhaustion rate: Rengin kumaşa geç­¥ hızı. Bu oran her renk için farklıdır ve boya banyosundaki elektrolit içeriğine bağlıdır.
Eyelet: Fisto, kuş gözü.

F

Five pocket trousers: 5 cepli pantolon.
Flammable: Yanıcı.
Flap pocket: Kapaklı cep.
Flat pocket: Düz cep.
Flatlock / straddie stitch: Kamalı reçme.
Fluorescent color: Floresan renk. Gerçekte üç floresan renk vardır: Pembe, sarı ve turuncu.
Foreign substance: Yabancı madde. Doğada doğal yollarla oluşmayan.
Formaldehyde: Formaldehid. Bağlayıcı olarak kullanılan bazı reçinelerin bıraktığı kanserojen madde. Melamin reçineleri aralarında en tehlikeli olanıdır.
Frill: Farbela, fırfır.
Fusing: Tela.

G-H

Garment: Giysi.
Garment dye: Giysi boyama. Dokuma ve dikim süreci tamamlanmış giysinin boyama işlemi.
Grey scale: Gri ölçek.
Gripper: Çıt çıt. 

Hair lining: Kıl tela.
Hand wash: Elde yıkama.
Hanging pocket: Torbalı cep.
Hazardous chemical: Zehirli kimyasal madde.
Heavy jersey: Ağır süprem.
Hem / Hemming: Reçme.
Henly: Önde sıfırlanan rib yaka (üç düğme).
Herringbone-Tape: Balıksırtı bant.
High visibility warning clothing: Floresan renkli veya reflektörlü ısıtıcı dış giysi (üniformalar vb.) .
Hight of the loops: Hav yüksekliği.
Honey comb / gofret: Petek örgü.
Hood: Kapşon.
Hook and eye: Agraf, kopça.
Hot / warm pressing: Sıcak / ılık ütü.

I-J

Interfacing / Fusable Lining: Yapışkan tela. 

Jacquard design: Jakar desenli havlu (boyalı iplikten).
Jam short: Diz üstü şotu.
Jumper: Süveter, kazak.

K-L

Kangaroo pocket: Kanguru cebi.
Knitting ware: Örme ürünler. 
Label: Etiket.
Lace: Dantel.
Leggings / tight: Tayt.
Line dry / dry flat: Sererek kurutma.
Lining: Astar.
Loomstate: Havlunun dokuma makinesinden çıktığı haldeki durumu.
Loop terry: Traş edilmemiş havlu.

M-N

Machine wash (cold, warm, hot): Makinede yıkanabilir (soğuk, ılık, sıcak).
Made to measure (customised): Kişiye özel üretim.
Main label: Marka etiketi.
Mesh: file.
Migration: Yaş boya işlemi sırasında renklendiricinin dağılması.
Mix and match sportwear: Alt ve üst ayrı takımlanabilen spor giysi.
Mock Turtle: Yarım balıkçı.
Non-flammable: Yanıcı olmayan madde.
Nonchlorine bleach: Hipokloritsiz (ağartıcısız) çamaşır suyu.
Nonionic: Noniyonik. Elektrik yükü olmayan, katyonik ve aniyonik unsurlarla karışabilen madde.

O  

One needle lock stitch: Tek iğne kilit dikiş (zincir dikiş).
Opacity: Opaklık. Işığı geçirmeme ve yansıtma özelliği.
Over sized: Büyük beden.
Over-all: Omuzsuz iş elbisesi.
Overlock stitch: Overlok dikişi. 

P

Pant (trouser): Pantolon.
Patch pocket: Dıştan vurmalı cep.
Pigment: Kuru renklendirici.
Pipe: Biye.
Placket: Pat.
Plastisizer: Bileşime plastik özelliklerini artırmak amacıyla eklenen madde.
Pocket: Cep.
Polo neck collar: Polo yaka.
Pretreat: Ön işlem. Tekstil ürünlerinin pigment ya da doğrudan boyama öncesinde ön işleme tabi tutmak için kullanılan yüksek katyonikli polimer.
Printed insert: Baskılı ilave parça.
Process printing: Baskı işlemi. Renkleri karıştırmadan renklerin üst üste basılmasıyla yeni renkler elde edilmesi.
Puff lock: Nakış. 

R

Ready made clothing / garment: Hazır giyim, konfeksiyon.
Reinforcement-Tape: Ekstrafor.
Resin: Reçine. Pigmentle uygulandığı madde arasında çapraz bağlanma oluşturan sıvı polimer.
Rib: Ribana.
Ribbon: Kurdela.
Rick rack: Su taşı.
Rivet trim: Rivet.
Roll neck: Degaje yaka.
Rugby collar: Gabardin ya da denim kumaş ile yapılmış yaka.
Rumper: Tulum. 

S

Safety stitch: Emniyet dikişi.
Scarf-head hand: Bandana.
Scope neck: Oyuk yaka (U yaka önde).
Seams: Dikişler.
Semi-opaque: Yarı opak. Rengi kısmen engelleyen madde.
Service uniforms overalls: İşçi tulumu.
Sewing thread: Dikiş ipliği.
Shanked button: Ayaklı düğme.
Shared embdrodery: Kadife havlu.
Shirt: Gömlek.
Shirt: Gömlek.
Shirt collar: Gömlek yakası.
Short: Şort.
Shoulder Pad: Vatka.
Single jersey: Süprem.
Sit in pocket: Torbalı yan cep.
Size / colour assortment: Beden / renk asortisi.
Size label: Beden etiketleri.
Skip-stitch / blind merrow: Baskı dikişi. (etek ucu dikişi).
Skirt: Etek.
Sock: Çorap.
Stand-up collar: Gömlek yakası.
Stopstitch/Bartack: Punteriz.
Striped design: Çizgili deseni olan havlu.
Sweep button: Etek düğmesi.
Swift: Kılçık (Karton fiyat etiketini giysiye tutturan plastik parça).
Swift gun/Gunnisongun: Kılçık tabancası. 

T-U

Tape: Bant, şerit.
Terry velour: Traşlı kadife havlu.
Thumbling: Buharlı ya da buharsız işlemle havlunun tozunu alma, havları açma ve dolayısıyla yumuşak bir tutum için yapılan işlem.
To bleaching (hypocholorite): Hipokloritle ağartmaya karşı ren haslığı.
To cholorinated water: Klorlu suya karşı renk haslığı.
To crocking: Sürtünmeye karşı renk haslığı.
To dry-cleaning: Kuru temizlemeye karşı renk haslığı.
To hot pressing: Sıvak ütüye karşı renk haslığı.
To light: Işığa karşı renk haslığı.
To perspiration: Tere karşı renk haslığı.
To rubbing: Sürtmeye karşı renk haslığı.
To washing: Yıkamaya karşı renk haslığı.
To water: Suya karşı renk haslığı.
To weathering: Hava şartlarına karşı renk haslığı.
Topstich: Gaze.
Torking: Örme kumaş dönüklüğü.
Towel: Havlu.
Trimmings: Etiket, düğme, rivet, yıkama talimatı vb.
Tumble dry (Low/Medium/High): Tamburlu kurutma (düşük/orta/yüksek devir).
Turtle neck: Balıkçı yaka.
Twill-Tape: Gabardin bant.
Two needle lock stitch: İki iğne kilit dikiş.
Ultraviolet: Morötesi ışık. Işık tayfının görünebilir kısmından görülemeyen kısmına doğru uzanan alt ucu.
Utility items: Çalışma giysisi. 

V-W

V neck: V yaka.
Velcro: Cırt.
Vent/slit: Yırtmaç.
Waist/waist band: Bel.
Warp yarn (Double twisted): Çözgü ipliği (çift kat bükülmüş).
Wash bebefore wearing: Giymeden önce yıkayınız.
Wash dark colours seperately: Koyu renklileri ayrı yıkayınız.
Wash with similar colours: Benzer renklerle beraber yıkayınız.
Washfastness: Renk vermeme, solmama. Giysinin güçlü birkaç yıkama işlemi sonrasında rengini koruma özelliği.
Weft yarn (single): Atkı ipliği (tek kat). 

Y-Z

Yoke: Roba. 

Zigzag stitch: Zig zag dikiş.
Zipper: Fermuar.
Zipper fly: Fermuarlı pat.