Çevre Dostu Sürdürülebilir Kumaş Çeşitleri

Sürdürülebilir modanın nirengi noktası kuşkusuz ki üretimde kullanılan kumaşlar. Çevre dostu kumaşlar ekolojik dengeyi korumanın yanı sıra atık oluşumunun da önüne geçiyorlar. Ancak tek değerlendirme kriteri bu değil elbette. Etik üretim anlayışına sahip markaların kumaşı veya kumaş materyalini üreten üreticiye değer vermesi ve onların haklarını eksiksiz karşılaması da göz önüne alınmalı. Uzun yıllar giyilebilecek kaliteli kumaşlar, yeniden kullanılmaya uygun ve geri dönüştürülebilir niteliklere sahip olmalı. Elbette bu noktada yine, yeni, yeniden tüketiciye dönmek gerekiyor. Tüketici satın aldığı ürünün etiketini kontrol ederek daha bilinçli hareket ederse sürdürülebilir modanın geleceğine dair olumlu bir şeyler söyleyebiliriz.

İki yazılık bu seride size önce sürdürülebilir kumaşlardan ve nasıl üretildiklerinden bahsedeceğiz. Bir sonraki yazıda ise kaçınmanız gereken materyallere göz atacağız. Gelin, tekstil sektörüne yön veren kumaşları birlikte inceleyelim.

Yazın En Mavi Çiçeklerinden Üretilen Organik Keten

Yaz aylarında açan keten bitkisinin liflerinden üretilen keten; dayanıklı, nemi emen ve nefes alabilen bir kumaş olması, yazın serin kışın sıcak tutması gibi sebeplerden yüzyıllardır kıyafet yapımında kullanılagelmiştir. Gıda üretimi yapılamayan topraklarda yetişebilir ve bu sürede su, enerji gibi kaynaklara daha az ihtiyaç duyar. Keten bitkisi güvelere karşı dayanıklı olduğu için yetiştirilmesi sırasında böcek ilacı kullanımı da son derece düşüktür. İşlenmediği müddetçe doğada tamamen çözünebilen keten, uzun yıllar kullanabileceğiniz sürdürülebilir bir kumaştır.

Yıllarca Giyilebilecek Kumaşın Kaynağı: Organik Kenevir

Kenevir bitkisinin saplarında bulunan lifler; iplik, kumaş ve dokuma yapımında kullanılır. Kenevir, ketenle benzer özellikler gösterir. Suya ve böcek ilacına pek ihtiyaç duymaz, ayrıca yetiştiği toprağı gübreleme özelliğine sahiptir. Liflerinden; nefes alabilen, nemi emen, yazın serin kışın sıcak tutan, antibakteriyel bir kumaş üretilir. Yıkanıp giyildikçe daha da yumuşayan kumaş biyolojik olarak çözünebilir. Üretimi bilindik sebeplerden yasal düzenlemelere bağlı olan çok yönlü bitki kenevir, en sürdürülebilir kumaşlardan bir tanesinin kaynağıdır.

Şiddet Karşıtı Felsefeyle İpek Üretimi: Peace Silk – Ahimsa

İpek kumaş üretimi, ipek böcekleri henüz kozadayken üretim sürecine başlandığı için doğa dostu bulunmuyor. İpek böcekçiliğinde de farkındalık arttıkça yeni yollar keşfediliyor. Peace Silk işte bu keşiflerden biri. Hinduizm, Budizm ve Jainizim inançlarında şiddete başvurmama ve zarar vermeme öğretisi olan Ahimsa ismiyle anılan bu teknikte; kozanın üstü nazikçe kesiliyor. Serbest kalan ve yaşam döngüsünü kozasının dışında tamamlayan ipek böceklerine böylece zarar verilmiyor. Hindistan’da geliştirilen bu yöntemle ilgili çalışmalar ülkemizde “Peace Silk of Hatay” adıyla Hatay’da gerçekleştiriliyor. 

Geleneksel Üretime Alternatif Organik Pamuk

Geleneksel pamuk üretiminde kullanılan su ve kimyasal madde oranı, pamuğu çevre dostu sürdürülebilir materyallerin arasına sokmuyor maalesef. Alternatifi olan organik pamuk üretiminde, böcek ilaçları ve sentetik gübreler kullanılmazken %71 oranında daha az su tüketiliyor ve üreticiler de zararlı maddelere maruz kalmıyor. Peki, pamuğun organik olduğunu nereden anlayabiliriz? GOTS sertifikasından. Dünya çapında kabul gören Global Organic Textile Standard (Global Organik Tekstil Standardı) üretim sürecinde belirlediği çevresel ve sosyal kriterlere uyum sağlayan şirketlere bu sertifikayı veriyor. Sürdürülebilir bir pamuklu kumaş için GOTS sertifikasını sorgulamak gerekiyor.

Okaliptüs Gövdesinden Üretilen Liyosel / Tencel®

Liyosel, aslında rayon kumaşın bir türüdür ve Avusturyalı şirket Lenzing tarafından Tencel® ticari adıyla üretilir. Üretiminde kullanılan kimyasalların neredeyse tamamı kapalı döngü bir sistem içerisinde geri dönüştürülür ve böylece tehlikeli atıklar azaltılır. Sürdürülebilir yöntemlerle okaliptüs ağacından elde edilen selülozik liften üretilen kumaş, pamuğa göre çok daha uzun ömürlü ve daha emicidir. Elde edildiği okaliptüs ağacının su, gübre ve pestisit kullanılmadan hızla büyümesi ise bir diğer olumlu tarafı. Diğer selüloz bazlı kumaşlara göre çok daha çevre dostu olan liyosel, biyolojik olarak çözünebilir.