Dokusuz Yüzeyler Terimleri

Teknik tekstil: Özel olarak tasarlanan, herhangi bir üründe veya üretim yöntemi içinde veya yalnız başına belirli bir özelliği yerine getirmek amacıyla üretilen malzemelere "teknik tekstil" denilmektedir.

Dokusuz yüzey: Tülbent haline getirilmiş kesikli ya da kesiksiz liflerin mekanik, kimyasal, ısıl yollarla uygun birleştirme işlemi sonucunda, birbirlerine tutundurulmasıyla elde edilen tekstil yüzeyleri olarak tanımlanabilmektedir.

Keçe: Protein bazlı doğal elyafın su, sabun ve basınç uygulaması ile kilitlenip çekme yapmak suretiyle kenetlenmesinden oluşan tekstil ürünü, kumaştır.

Keçeleşme: Tümüyle fiziksel bir olaydır. Yün liflerinin basınç altında sürtünmesiyle liflerin üst örtü hücrelerinin (pulların) karmaşık biçimde birleşmesidir.

Tülbent: tabaka haline getirilmiş kesik veya filament halindeki liflerin mekanik, kimyasal veya termik yöntemlerle uygun bir birleştirme işlemi sonucunda birbirine tutturularak elde edilen yüzeylerdir.

Sentetik Elyaf: Yapay polimerlerden elde edilen elyaflara sentetik elyaf denir.

Tekstil: Hammaddeden en son ürüne kadar her türlü işlemi kapsadığı kabul edilmektedir. Tekstil hammaddelerinin işlenmeye hazırlanması, eğrilmesi, iplik yapılması, ipliklerin dokunması, örülmesi veya yıkanması, kaynatılması, ağartılması, iplik veya dokumalara istenilen niteliklerin şartlar el verdiği ölçüde giderilmesi gibi tüm işlemler tekstilin konuları arasında bulunmaktadır.

Ağ tipi Yapılar: Ekstrüder ile oluşturulan bütün tekstil yapılar ile film veya ağ yapısı oluşturacak polimerler ile üretilen dokusuz yüzeyler bu gruba girer. Ağ yapısı düzgün veya dağınık olabilir.

Karmaşık Yapılar: çok çeşitli birincil ve ikincil yapılar kendi içerisinde bulunduran kumaşlardır. Bu yapıların en az birinin tekstil yapısı olarak kabul edilmesi gerekmektedir. En iyi örnek ilmek bağlı kumaşlardır.

Doğal Elyaf Yapılı Dokusuz Yüzeyler: Pamuk, yün, jüt gibi elyaflardan oluşan yapılardır.

Yapay Elyaf Yapılı Dokusuz Yüzeyler: Rayon, polyester, polipropilen, naylon, viskon, akrilik, kevlar, nomex, karbon, cam vb. birçok yüksek performans elyafları içinde bulunduran yapılardır.

Harmonik Elyaf Yapılı Dokusuz Yüzeyler: İki veya daha fazla elyaf karışımından oluşan dokusuz yüzeylerdir. Bu yapılar doğal/yapay veya yapay/yapay elyaf karışımlı olabilirler. Karışımlar genelde mukavemet özelliklerinin arttırılması için yapılır. Bazı dokusuz yüzeylere karışım elyaflardan biri binder olarak görev yapar

ÇAPRAZ SERİM: Tülbendin çapraz olarak bant üzerine yerleştirilmesini,

DOKUSUZ YÜZEY: Örme ve dokuma dışında üretim yöntemleri kullanılarak oluşturulan kumaşları,

ELYAF: Uzunluğunun inceliğine oranı en az yüz kat olan tekstil hammaddesini,

ERİTİCİ: Filament üretimi için, kimyasal granüllerinin eritilmesi işini yapan ısıtılabilen düzeneği,

FİLAMENT: Kesiksiz lif veya ipliği,

GRANÜL: Filament üretimi için gereken kimyasalların, eritilmeden önceki katı halini,

HARMAN HALLAÇ: Elyaf açma, temizleme ve karıştırma işlemlerinin tamamını,

ISCO: Uluslararası Standart Meslek Sınıflaması’nı,

İĞNE DERİNLİK AYARI: İğnenin keçeleştirilecek yüzeye batma yüksekliğini,

İĞNE / JET İZİ: Keçeleştirme işleminde kullanılan hatalı iğne veya jetin oluşturduğu çizgi şeklindeki görünüş hatasını,

İĞNE YOĞUNLUK AYARI: Birim alandaki iğne sayısını,

İĞNELEME: İğneli yüzeyler kullanılarak yapılan keçeleştirme işlemini,

İSG: İş sağlığı ve güvenliğini,

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM (KKD): Çalışanı, yürütülen işten kaynaklanan, sağlık ve güvenliği etkileyen bir veya birden fazla riske karşı koruyan, çalışan tarafından giyilen, takılan veya tutulan tüm alet, araç, gereç ve cihazları,

KALENDER: Oluşturulan dokunun (tülbentin) sabit hale getirilmesi için gereken, desenli ve/veya düz sıcak silindiri,

MUKAVEMET: Malzemenin herhangi bir yönde uygulanan kuvvet veya yüke karşı gösterdiği direnci,

PENYÖR: Tarak makinesinin çıkışında bulunan iğneli/telli silindiri,

POLİMER: Tekrarlanan yapısal kümelerin oluşturduğu yüksek molekül ağırlıklı birleşikleri,

REÇETE: İstenilen ürünü elde etmek için gerekli malzemelerin renk ve tipine göre oransal olarak tanımlandığı listeyi,

SET: İğnelerin üzerine yerleştirildiği tablayı,

TARAKLAMA: Elyaf kümesini tek lif haline getirerek sonunda bir tülbent oluşturma işlemini,

TELEF: Üretim gereği veya hatalı üretim sonucu ortaya çıkan malzemeyi,

TÜLBENT: Tarak makinesinde penyör silindiri çıkışındaki lif tabakasını,

ÜRETİM REÇETESİ: Üretimde kullanılacak malzemelerin isimleri ve niceliklerini ile üretim yöntemlerini ve koşullarını tanımlayan yazılı kısa bilgiyi

Adezyon: İki farklı maddenin birbirine yapışacak kadar olan çekme kuvvetidir.Adezyon yapışma anlamına gelmektedir.

Kohezyon: maddelerin birbirlerine uyguladıkları kuvvetlerdendir ancak aynı cins moleküllerin çekimleri ile oluşur.)

İzotropik yapı; bir dokusuz yüzeyin makina yönündeki ve karşı yönündeki özellikleri birbirinin aynı ise bu kumaşın yapısını tanımlamada kullanılan terim olmaktadır.

Örneğin belirli bir dokusuz kumaşın makina ve karşı yöndeki kopma mukavemeti eşit ise bu kumaşın izotropik yapıda olduğu söylenebilmektedir. Genellikler; dokuda yer alan liflerin rastgele yönlerde yönlendirildiği dokusuz yüzeyler izotropik yapı göstermektedir.

Anizotropik YAPI; kumaşın her iki yönünün özelliklerinin birbirinden farklı olduğu yapıyı ifade etmektedir. Dokuyu oluşturan lifler belirli bir yöne doğru yönlendirilmişse bu dokusuz yüzeyin anizotropik yapıda olduğu söylenebilmektedir.