Akıllı Kumaşlar ve Nanotekstil

NANOTEKSTİL VE "AKILLI KUMAŞLAR"

Tekstil endüstrisi, nanoteknoloji devrimiyle birlikte yeni bir döneme girmektedir. Nano malzemeler kullanılarak, daha önce hayal bile edemediğimiz, çok çeşitli fonksiyonlara sahip kumaşlar elde edilmektedir. Üzerine, bir bardak meyve suyu dökülen pantolonumuzun, suyu itme özelliği,kirlenmesine engel olmaktadır.

Yakın bir gelecekte, giydiğimiz tişört üzerindeki nano sensörler, kalp atışlarımızı, vücut ısımızı ve kan şekerimizi düzenli olarak kontrol edecektir. İstenmeyen bir durum olduğunda da, bizleri, ya da kablosuz bir hatla doktorumuzu haberdar edebilecektir.

TEKSTİLDE NANOTEKNOLOJİ

Nanoteknoloji, yeni bir teknoloji devrimi olarak algılanmaktadır. Bu teknolojinin, 2025 yılına kadar gelişme sürecini tamamlayıp, hayatın her alanına gireceği tahmin edilmektedir. Tekstilde kullanılan malzemelere, nanometre boyutlarında farklı özellikler kazandırılması, çok önemli gelişmelere yol açacaktır.

Kendiliğinden aydınlatma özelliğine sahip kumaşlar. Mavi ışık yayan masa.

Örnek olarak çorap ipliğinin, gümüş nano parçacıkları ile katkılandırılması, çorap içerisinde bakteri ve mikrop barınmasını engelleyeceğinden, kokması önlenmiş olacaktır.Suyu sevmeyen (iten) kumaşlardan üretilmiş tekstil ürünlerinde, kirlenme engellenmiş; dolayısıyla yıkama ve tekrar ütüleme ihtiyacı en aza indirilmiş olacaktır. Böylece su kullanımı azalacak, hatta belirli bir süre sonra, çamaşır makinelerine bile ihtiyaç kalmayacaktır.

Esnek ve yıkanabilen nano sensörlerin ve aygıtların, kumaş içerisine aktarılmasıyla, kullandığımız elbiselerimiz, yeni boyutlar kazanacaktır. Elbise artık görecek, duyacak, hissedecek, komut verecek ve enerji üretecek hale gelecektir. Burada vurgulanması gereken önemli bir nokta şudur: Nano aygıtların boyutları, o kadar küçük olacak ki, elbiseyi giyene herhangi bir zorluk vermeyecektir.

Akıllı üniforma askerin yaralandığını ve sağlık durumunu merkeze bildiriyor.

Son zamanlarda yapılan çalışmalarla, akıllı elbise üretiminde, ümit verici sonuçlar elde edilmiştir. Kimyasal ve biyolojik ajanları tespit edebilecek bu akıllı elbise, aynı zamanda da, kalbi duran bir şahsa, masaj yaparak hayata geri döndürebilecektir.

Bu teknolojinin savaş alanlarında da faydaları saymakla bitmez. Yaralanan askere ait bütün bilgileri, kablosuz hatla merkeze bildirebilecektir. Aynı zamanda, kısa süre içerisinde, gerekli müdahalenin yapılmasına olanak sağlayacaktır. Üniforma, gerektiğinde çok sert bir zırha dönüşebileceği gibi, askerin gereksinim duyacağı enerjiyi de Güneş'ten sağlayabilecektir. Bu araştırmalar, bugün nanoteknoloji sayesinde uygulamaya dönüşmektedir.

GÖREN VE HİSSEDEN KUMAŞLAR

Eğer çocuğun elbisesi, kablosuz hatla, havanın soğuduğunu ve çocuğun üşümeye başladığını, evimizdeki ekrana yansıtarak, bizi haberdar edebilseydi; sokaktaki çocuğumuz hakkında endişeye kapılmazdık. Lazer silahıyla hedeflenmiş bir askere, üniformasının, gelmekte olan merminin yönünü haber vermesi mümkün olabilecektir.

Artık bu fiberler(lifler) ve ipliklerin üretimi hayal olmaktan çıkmıştır. Kısa süre önce geliştirilen yeni bir yöntemle, kilometrelerce uzunlukta ve kumaş gibi dokunabilen ısı ve ışık sensörleri üretilmeye başlanmıştır. Yeni bir nano üretim teknolojisiolarak görülen bu yöntem, makroskopik boyutlardaki aygıtın, termal çekme yöntemiyle daha küçük boyutlara indirilmesi prensibine dayanmaktadır. Kısa bir süre önce, ısıyı hisseden fiberler, akıllı askeri üniformaların tasarımında, kullanılmaya başlanmıştır. Bu teknolojinin, tekstil endüstrisinde, yeni ufuklar açabilecek potansiyele sahip olduğu düşünülmektedir.

ANTİMİKROBİYAL MALZEMELER

Tekstil ürünleri, üzerinde mikroorganizmaların, üreyebilecekleri ve uzun süre yaşamlarını sürdürebilecekleri ürünlerdir. Bunun yanında, mikroorganizmalar, tekstil ürünlerinde, biyo parçalanma, renk değişimi, lekelenme gibi pek çok soruna da yol açmaktadırlar. Tekstil malzemelerine katılmak üzere, birçok anti-bakteriyel ajanlar geliştirilmiştir. Ancak bunların birçoğu, yıkama sırasında bu özelliklerini yitirdikleri, çevreye ve insan sağlığına zararları ve tekstilin bazı özelliklerini zayıflatmaları nedeniyle kullanılmamaktadırlar.

İnorganik maddeler, sıcağa ve diğer etkenlere karşı çok daha kararlı ve insan vücuduyla daha az etkileştiğinden dolayı tercih edilmektedirler. Bu amaçla kullanılabilecek geçiş metallerinin büyük bölümü zehirli olduğundan, gümüş iyonu(Ag+) ve titanyum dioksit (TİO2), önemli antimikrobiyaller olarak öne çıkmaktadırlar. Gümüş iyonunun tıbbi olarak 650 den fazla hastalığa yol açan organizmaları öldürdüğü ve bilinen organik antibakteriyallere göre en zararsızantibakteriyal ajan olduğu, deriye karşı zararsız ve kaşıntı yaratmadığı bilinmektedir.

AKILLI GİYSİLER

Tekstil ve hazır giyim ürünlerine, su geçirmezlik, leke tutmazlık, buruşmazlık, antimikrobiyallik, değişebilirlik,UV-ışınlarından koruyuculuk, yanmazlık veya güç tutuşurluk ve daha iyi boyanabilirlik gibi özellikler kazandıran nano­teknoloji tabanlı ürünler, geliştirilmiş ve kullanımları yaygınlaşmaya başlamıştır. Bunların dışında geliştirilen ısı, ışık, basınç ve kimyasal etkilerle renk değiştiren ürünler, dekoratif amaçlı kullanılabilmektedir. Nabız, sıcaklık,tansiyon gibi vücut fonksiyonlarındaki değişimleri belirleyip, kullanıcıyı uyarmaya yönelik uygulamaları söz konusu olabilmektedir. Elektronik tekstil alanında da yoğun çalışmalar yürütülmektedir.

Yakın bir gelecekte, kendi kendini temizleyebilen ve asla kırışmayan giysiler kullanıma sunulacaktır. Bunun yanındatekstil ürünleri, bilgisayar, yol bilgisayarı, müzik çalar, cep telefonu ve internet bağlantı elemanı gibi fonksiyonlara da sahip olabilecektir. Bugün vücut fonksiyonlarımızı kontrol edebilen; gerektiğinde ilaç veren,mikroorganizmalardan ve zehirli gazlardan koruyan, güzel koku veren, yaraları tedavi etmeye yarayan tekstil ürünleri şimdiden piyasaya sürülmektedir.