Türkiye'de Organik Pamuk Üretimi

Organik tarım, üretimde kimyasal girdi ve ilaç kullanmadan yönetmelikler çerçevesinde izin verilen tarımsal girdilerin kullanımı ile yapılan, üretimden tüketime kadar her aşaması kontrol altında bulunan ve sertifikalı tarımsal üretim çeşidi ve sistemidir.

Ülkemizde olduğu gibi dünyada da özellikle son yıllarda, çevre bilincine ve korumasına önem veren insan ve kurumlar çevreye en az zarar vererek yetiştirilen organik pamuğun kıymetini anlamaya başlamışlardır.

Türk pamuk üreticileri ve sanayicileri açısından sevindirici olan bu gelişmeler, organik pamuk ile normal pamuk karışımına olan talebin artmaya başlamış olmasıdır.

Pamuk üreticileri açısından organik pamuk tarımı geleneksel tarıma göre daha risklidir.

Geleneksel sistemle pamuk üretimi yapan bir çiftçi hemen ertesi yıl organik pamuk üretimine geçemez. Organik pamuk tarımı için en az üç yıllık bir geçiş dönemine ihtiyaç vardır. İyi tarım ilkelerinin birkaç dönem sürdürülmesinden sonra organik pamuk üretimne geçmek daha mantıklıdır.

Türkiye'den tarım ürünü, pamuk, pamuk ipliği, kumaş, konfeksiyon ithal eden batı ülkeleri ve firmalarının istekleri nedeniyle organik pamuk ürünleri gündeme gelmiş ve her geçen gün önemini arttırmaktadır.

Gelir düzeyi yüksek sağlık ve çevre konusunda duyarlı olan gelişmiş batılı ülkelere ihracat yapan tekstil sanayicileri için tekstil mamullerinin organik olarak üretilmesi önemini daha da artırmaktadır.

Özellkle batılı tüketicilerin çevresel konularda bilinçlendirilmesiyle birlikte organik tekstil ürünlerinin kullanımı artmaya başlamıştır. Kullanım yaygınlaştıkça organik tekstil ürünlerinin kalitesi artmaktadır.

Organik tekstillerde harmanlama yönteminde %3-5'ten başlayan oranlarda organik pamuk kullanılmaya başlandı. Bu sayede daha pahalı olan organik pamuk kullanımının üretim maliyetine etkisi sınırlandırılmaktadır İlerleyen yıllarda organik tekstillerde satışların artmasına paralel olarak ürünlerde kullanılan organik pamuk oranı da dereceli olarak artırıldı. Günümüzde organik tekstil ürünlerine olan talep her geçen gün artmaktadır.

Yüksek üretim maliyetleri nedeniyle organik elyaflar daha da pahalılaşmaktadır. Yine de, artan maliyetine rağmen bu ürüne yönelik artan bir talep mevcuttur. Bu durumu destekleyen diğer bir unsur petrol fiyatları ve dolarda meydana gelen kur artışı medeniyle sentetik iplik fiyatlarının artmasıdır. Bu durum da organik pamuğa geçiş için bir fırsattır.

İ.Tarakçıoğlu'nun tespitlerine göre, hızla gelişen organik ürün pazarına 1990'lı yıllardan itibaren pamuğu hammadde olarak kullanan tekstil ve hazır giyim ürünleri de dâhil olmuştur. ABD, Türkiye, Arjantin, Avustralya, Brezilya, Benin, Mısır, Yunanistan, Hindistan, Nikaragua, Paraguay, Peru, Tanzanya, Uganda, Senegal ve Mozambik önemli organik pamuk üreticisi ülkelerdir.

Türkye 1997 yılında yaklaşık olarak 1200 ton organik pamuk üretirken bu rakam, 1999 yılında 6.082 tona çıkmıştır. Böylece Dünya üretiminin % 42'sini tek başına sağlayan Türkiye Dünya'nın en büyük organik pamuk üreticisi olmuştur ve o günden beri bu pozisyonunu kuvvetlendirerek sürdürmektedir.

2006 yılında ülkemizde organik pamuk üretimi 10 bin tonu aşmıştır.

2003 yılında en yüksek organik pamuk üretiminin 21.928 tonluk değerle Şanlıurfa ilinde yapıldığı görülmektedir. Bu üretim miktarı ile Şanlıurfa Türkiye toplam organik pamuk üretiminin %62.9'unu oluşturmaktadır. İkinci büyük üretici il Aydın ilidir. Aydın ilinin toplam üretimdeki payı %28.2'dir.

Naim ÖZDAMAR

AYDIN / BUHARKENT ZİRAAT ODASI BAŞKANI